ŚWIĘTA WYPADAJĄCE W DZIEŃ WOLNY – NOWELIZACJA USTAWY O DNIACH WOLNYCH OD PRACY
24 grudnia 2024 roku prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 6 grudnia 2024 roku, zmieniającą ustawę o dniach wolnych od pracy oraz inne przepisy. Nowelizacja ma na celu dostosowanie przepisów do współczesnych realiów rynku pracy, z uwzględnieniem tradycji świątecznych.
24 grudnia – oficjalnie dniem wolnym od pracy
Nowelizacja wprowadza Wigilię Bożego Narodzenia (24 grudnia) jako dodatkowy dzień wolny od pracy. Początkowo planowano, by zmiany obowiązywały jeszcze w 2024 roku, jednak ze względu na przebieg procesu legislacyjnego, nowe przepisy wejdą w życie 1 lutego 2025 roku.
Zmiany w zakazie handlu w niedziele
Nowe przepisy obejmują również zmiany w zakazie handlu w niedziele. Zakaz ten nie będzie obowiązywał w następujące niedziele:
- trzy niedziele poprzedzające Wigilię Bożego Narodzenia,
- niedzielę przed Wielkanocą,
- ostatnią niedzielę stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia.
Celem zmian jest dostosowanie przepisów do sezonowego zapotrzebowania konsumentów, zwłaszcza w okresach wzmożonego ruchu handlowego.
Praca w sobotę przed Wielkanocą
Zmodyfikowano również art. 8 Ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta.
Zgodnie z nowymi przepisami, pracownicy wykonujący pracę w sobotę przed Wielką Niedzielą po godzinie 14:00 zachowują prawo do pełnego wynagrodzenia, nawet jeśli czas ich pracy w tym dniu został skrócony.
Święta wypadające w weekend – co z dniami wolnymi?
Zgodnie z art. 130 § 2 Kodeksu pracy, jeżeli święto ustawowe przypada w sobotę, pracownikowi przysługuje dodatkowy dzień wolny w innym terminie.
W 2025 roku dotyczy to dwóch dni:
- 3 maja (sobota)
- 1 listopada (sobota)
W przypadku, gdy święto przypada w niedzielę – dzień wolny nie przysługuje, ponieważ niedziela z mocy prawa już jest dniem wolnym od pracy.
Kiedy dozwolona jest praca w niedziele i święta?
Praca w niedziele i święta jest dozwolona tylko w wyjątkowych sytuacjach, m.in. w przypadku:
- akcji ratunkowych i usuwania awarii,
- transportu i komunikacji,
- działalności służb ratunkowych,
- służby zdrowia i opieki społecznej,
- branż gastronomicznych, turystycznych i kulturalnych,
- usług wymagających dyżuru lub pracy ciągłej (np. IT, ochrona, media).
Pracodawca ma obowiązek zapewnienia odpowiedniej rekompensaty za pracę w dni wolne, zgodnie z przepisami prawa pracy.
Podsumowanie
Nowelizacja ustawy ma na celu:
- lepsze dopasowanie prawa do rzeczywistości zawodowej,
- uwzględnienie tradycji świątecznych i potrzeb pracowników,
- uporządkowanie kwestii handlu i pracy w dni ustawowo wolne.
Od 2025 roku Wigilia stanie się dniem wolnym od pracy, zmienią się zasady dotyczące pracy w soboty i niedziele handlowe, a także mechanizmy rekompensaty za święta przypadające w weekendy.